RECENZJA | TOM 17, NUMER 3, P251-267,01 MARCA 2018 R.
RECENZJA | TOM 17, NUMER 3, P251-267,01 MARCA 2018 R.
Diagnostyka i postępowanie w dystrofii mięśniowej Duchenne’a, część 1:
diagnostyka oraz postępowanie nerwowo-mięśniowe, rehabilitacyjne, endokrynologiczne, żołądkowo-jelitowe i żywieniowe
Od czasu publikacji rozważań dotyczących opieki nad dystrofią mięśniową Duchenne’a (DMD) w 2010 r. rozwinęła się interdyscyplinarna opieka nad tą ciężką, postępującą chorobą nerwowo-mięśniową. W połączeniu z poprawą przeżywalności pacjentów nastąpiła zmiana w kierunku bardziej przewidujących strategii diagnostycznych i terapeutycznych, z ponownym skupieniem się na jakości życia pacjentów. W 2014 r. powołano komitet sterujący złożony z ekspertów z wielu różnych dyscyplin w celu zaktualizowania rozważań dotyczących opieki nad DMD z 2010 r., mając na celu poprawę opieki nad pacjentem. Nowe rozważania dotyczące opieki mają na celu zaspokojenie potrzeb pacjentów o wydłużonym przeżyciu, dostarczenie wskazówek dotyczących postępów w ocenie i interwencjach oraz rozważenie implikacji pojawiających się genetycznych i molekularnych terapii dla DMD. Komitet zidentyfikował 11 tematów, które należy uwzględnić w aktualizacji, osiem z nich zostało omówionych w pierwotnych rozważaniach dotyczących opieki. Trzy nowe tematy to opieka podstawowa i postępowanie w nagłych wypadkach, leczenie hormonalne oraz zmiany w opiece przez całe życie. W części 1 tego trzyczęściowego uaktualnienia przedstawiamy rozważania dotyczące opieki nad rozpoznaniem DMD oraz leczeniem nerwowo-mięśniowym, rehabilitacyjnym, endokrynologicznym (wzrost, dojrzewanie i niewydolność nadnerczy) oraz żołądkowo-jelitowym (w tym odżywianiem i dysfagią). żołądkowo-jelitowe i żywieniowe
Dystrofia Mięśniowa Duchenne’a (DMD) jest śmiertelnym, sprzężonym z chromosomem X, recesywnym zaburzeniem nerwowo-mięśniowym spowodowanym mutacjami w genie dystrofiny, które skutkują brakiem lub niewystarczającą dystrofiną funkcjonalną, białkiem cytoszkieletu, które zapewnia siłę, stabilność i funkcjonalność włókien mięśniowych. Częstość występowania DMD została zgłoszona jako 15,9 przypadków na 100 000 żywych urodzeń mężczyzn w USA i 19,5 przypadków na 100 000 żywych urodzeń mężczyzn w Wielkiej Brytanii.1,2,3
Postępujące uszkodzenie i zwyrodnienie mięśni występuje u osób z DMD, powodując osłabienie mięśni, związane z tym opóźnienia motoryczne, utratę zdolności poruszania się, zaburzenia oddychania i kardiomiopatię. Chociaż przebieg kliniczny zajęcia mięśni szkieletowych i serca może być różny, śmierć zwykle następuje w wyniku upośledzenia czynności serca lub układu oddechowego.4,5 To jest część 1 trzyczęściowej aktualizacji rozważań dotyczących opieki nad DMD z 2010 roku,6,7,8 które zostało wsparte przez amerykańskie Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) z udziałem sieci TREAT-NMD zajmującej się chorobami nerwowo-mięśniowymi, Stowarzyszenie Dystrofii Mięśniowej i Dystrofia Mięśniowa Projektu Rodzicielskiego.
Decyzja o aktualizacji rozważań dotyczących opieki była podyktowana kilkoma ważnymi wydarzeniami. Po pierwsze, dzięki opiece wielodyscyplinarnej, przeżywalność pacjentów z DMD uległa poprawie, a podejście diagnostyczne i terapeutyczne odpowiednich podspecjalizacji ewoluuje.9,10,11,12 Wraz z coraz szerszym uświadomieniem sobie przedłużonego przeżycia, wiele podspecjalizacji przesunęło się na bardziej przewidujące strategie diagnostyczne i terapeutyczne, aby osiągnąć profilaktykę, wczesną identyfikację i leczenie przewidywalnych i potencjalnie modyfikowalnych powikłań choroby. Po drugie, oczekiwaniu dłuższego przeżycia towarzyszy coraz większy nacisk na jakość życia i zarządzanie psychospołeczne. Ponadto istnieje pilna potrzeba koordynowania i usprawniania przejścia pacjentów z dzieciństwa do dorosłości. Po trzecie, ta aktualizacja była podyktowana rosnącym doświadczeniem z istniejącymi terapiami oraz oczekiwaniem pojawiających się genetycznych i molekularnych terapii DMD.13 W szczególności dostępne są nowe informacje na temat skuteczności, skutków ubocznych i ograniczeń glikokortykoidów,14,15
Aby ocenić nowe terapie, należy zidentyfikować klinicznie znaczące i wiarygodne biomarkery i miary wyników.
Rysunek 1:
Kompleksowa opieka nad osobami z mięśniami Duchenne’a dystrofia Opiekę nad pacjentami z dystrofią ięśniową Duchenne’a zapewnia a multidyscyplinarny zespół pracowników służby zdrowia; specjalista nerwowo-mięśniowy pełni funkcję głównego klinicysty. Rysunek obejmuje oceny i interwencje we wszystkich stadiach choroby i tematach omówionych w tym trzyczęściowym Przeglądzie.
*Echokardiogram dla pacjentów w wieku 6 lat lub młodszych. MRI serca u pacjentów starszych niż 6 lat.
W 2014 roku, w oparciu o swoje perspektywy kliniczne i wiedzę specjalistyczną, komitet sterujący Grupy Roboczej ds. Opieki nad DMD (CCWG) zidentyfikował 11 tematów, które należy uwzględnić w tej aktualizacji rozważań dotyczących opieki nad DMD z 2010 roku.6
Osiem tematów zostało poruszone w pierwotnych rozważaniach dotyczących opieki: (1) diagnoza, (2) postępowanie nerwowo-mięśniowe, (3) postępowanie rehabilitacyjne, (4) postępowanie żołądkowo-jelitowe i odżywianie, (5) postępowanie oddechowe, (6) postępowanie kardiologiczne, ( 7) postępowanie ortopedyczne i chirurgiczne oraz (8) postępowanie psychospołeczne. Nowe są trzy tematy: (9) opieka podstawowa i postępowanie w nagłych wypadkach, (10) leczenie endokrynologiczne (w tym wzrost, dojrzewanie, niedoczynność kory nadnerczy i zdrowie kości) oraz (11) zmiana opieki przez całe życie.
Osiągnięcie terminowej i dokładnej diagnozy DMD jest kluczowym aspektem opieki. Metoda diagnozowania DMD nie zmieniła się znacząco od 2010 roku ( Rysunek 2 ).6
Proces diagnostyczny zazwyczaj rozpoczyna się we wczesnym dzieciństwie po zauważeniu sugestywnych oznak i objawów, takich jak osłabienie, niezdarność, objaw Gowersa, trudności ze wchodzeniem po schodach lub chodzeniem na palcach. Szybkie skierowanie do specjalisty nerwowo-mięśniowego, z udziałem genetyka lub doradcy genetycznego, może uniknąć opóźnienia w diagnostyce.18
Rzadziej diagnoza jest uważana za wynik opóźnienia rozwojowego19 lub zwiększone stężenia enzymów surowicy, takich jak aminotransferaza alaninowa, aminotransferaza asparaginianowa, dehydrogenaza mleczanowa lub kinaza kreatynowa. Niekiedy zwiększone stężenie aminotransferazy alaninowej, asparaginianowej lub dehydrogenazy mleczanowej powoduje niewłaściwe skupienie się na zaburzeniach czynności wątroby, opóźniając rozpoznanie DMD.
Ponieważ około 70% osób z DMD ma delecję lub duplikację jednego lub wielu eksonów w genie dystrofiny, badanie delecji i duplikacji genu dystrofiny jest zwykle pierwszym testem potwierdzającym. Testowanie najlepiej przeprowadzać za pomocą multipleksowej amplifikacji sondy zależnej od ligacji (MLPA)20 lub porównawcza macierz hybrydyzacji genomowej,21 ponieważ użycie multipleksowego PCR może jedynie zidentyfikować delecje. Identyfikacja granic mutacji delecji lub duplikacji przez MLPA lub macierz porównawczej hybrydyzacji genomowej może wskazywać, czy przewiduje się, że mutacja zachowa lub zakłóci ramkę odczytu. Jeśli wynik testu delecji lub duplikacji jest negatywny, należy przeprowadzić sekwencjonowanie genetyczne w celu zbadania pozostałych typów mutacji przypisywanych DMD (około 25–30%).22
Mutacje te obejmują mutacje punktowe (nonsens lub missens), małe delecje i małe duplikacje lub insercje, które można zidentyfikować za pomocą sekwencjonowania nowej generacji.23,24,25
Wreszcie, jeśli testy genetyczne nie potwierdzą klinicznej diagnozy DMD, próbka z biopsji mięśnia powinna zostać przebadana na obecność białka dystrofiny za pomocą immunohistochemii kriosekcji tkanek lub metodą western blot ekstraktu białka mięśniowego.
Członkowie rodziny osoby z DMD powinni otrzymać poradę genetyczną w celu ustalenia, kto jest zagrożony nosicielstwem. Badanie na nosicielstwo jest zalecane u krewnych chłopca lub mężczyzny, u których potwierdzono genetycznie DMD. Jeśli krewny jest dzieckiem, należy przestrzegać wytycznych etycznych Amerykańskiego Towarzystwa Medycznego dotyczących badań genetycznych dzieci.26
Po zidentyfikowaniu nosiciele płci żeńskiej mają do rozważenia kilka opcji reprodukcyjnych, w tym preimplantacyjną diagnostykę genetyczną lub prenatalne testy genetyczne poprzez pobieranie próbek kosmówki lub płynu owodniowego. Kobiety nosicielki wymagają również oceny lekarskiej i obserwacji, jak opisano w części dotyczącej postępowania kardiologicznego w części 2 niniejszego Przeglądu.
Możliwość przeprowadzenia badań przesiewowych noworodków w kierunku DMD została po raz pierwszy pokazana w połowie lat 70.27 poprzez pomiar stężeń kinazy kreatynowej z wysuszonych plamek krwi. Ostatnio pojawił się dwupoziomowy system diagnostyki przesiewowej noworodków,2 w których próbki, które wykazały zwiększone stężenie kinazy kreatynowej, były następnie testowane pod kątem mutacji genu dystrofiny. Badania przesiewowe noworodków w kierunku DMD przeprowadzono w kilku krajach, ale większość z nich została przerwana,2,28 a DMD nie jest obecnie uwzględniony w zalecanym panelu jednolitego badania przesiewowego,29 co jest w dużej mierze ograniczone do zaburzeń o początku noworodkowym, w przypadku których wczesne leczenie daje lepsze wyniki. Jednak ponowne zainteresowanie badaniami przesiewowymi noworodków wzrosło dzięki wsparciu ze strony zainteresowanych stron oraz ponieważ pojawiające się terapie DMD mogą okazać się najskuteczniejsze, jeśli zostaną rozpoczęte przed wystąpieniem objawów.30,31
Role i obowiązki lekarza neurologa w opiece nad pacjentami z Dystrofią Mięśniową Duchenne’a
Spójna i powtarzalna ocena kliniczna funkcji nerwowo-mięśniowej wykonana przez przeszkolonych lekarzy stanowi podstawę leczenia DMD. Oceny opisane w rozważaniach dotyczących opieki z 2010 r. pozostają aktualne, a kliniki powinny stosować zestaw testów, z którym czują się komfortowo i dla których rozumieją kliniczne korelacje. Członkowie zespołu multidyscyplinarnego muszą współpracować, aby zoptymalizować spójność i uniknąć niepotrzebnego powielania testów. Sugerowane oceny przedstawiono w załącznikui są omówione w części dotyczącej postępowania rehabilitacyjnego. Nowsze badania wykazały wartość minimalnych klinicznie istotnych różnic, możliwości predykcyjnych standaryzowanych ocen czynnościowych oraz zakresy optymalnej reaktywności, potwierdzając znaczenie standaryzowanych ocen czynnościowych przez całe życie pacjenta.32,33,34,35
Ponadto nowe narzędzia oceny pomagają w kierowaniu postępowaniem ze starszymi osobami, które nie potrafią chodzić, ilustrując znaczenie testów klinicznych przez całe życie.
Fizjoterapia, jak opisano w części dotyczącej postępowania rehabilitacyjnego, oraz leczenie glikokortykosteroidami pozostają podstawą leczenia DMD i powinny być kontynuowane po utracie możliwości poruszania się. Rysunek 3 opisuje inicjację i stosowanie glikokortykoidów.36
Wykazano, że korzyści z długotrwałej terapii glikokortykosteroidami obejmują utratę zdolności poruszania się w późniejszym wieku, zachowanie funkcji kończyny górnej i układu oddechowego oraz unikanie operacji skoliozy.37
Rysunek 3:
Rozważania dotyczące opieki podczas rozpoczynania i stosowania glikokortykosteroidów (steroidów) u pacjentów z dystrofią mięśniową Duchenne’a
DMD charakteryzuje się dobrze znanymi wzorcami postępującej degeneracji i osłabienia mięśni, kompensacji postawy, ryzyka postępującego przykurczu i deformacji oraz utraty funkcjonalnej wynikającej z niedoboru dystrofiny.6,7
Ulepszone zarządzanie DMD spowodowało wydłużenie chodu,47 zmniejszona częstość występowania ciężkich przykurczów i deformacji, w tym skoliozy,37 oraz przedłużona funkcja i uczestnictwo we wszystkich dziedzinach życia.47,48
Personel rehabilitacyjny obejmuje lekarzy, fizjoterapeutów, terapeutów zajęciowych, logopedów, ortotyków i dostawców trwałego sprzętu medycznego. Panel 2 i załącznik przedstawiają przegląd sugerowanych ocen i interwencji. Postępowanie rehabilitacyjne wymaga zrozumienia patologii DMD, patokinezjologii, historii naturalnej i progresji choroby; świadczeniodawcy powinni rozważyć cele i styl życia każdej osoby, aby zoptymalizować jakość życia przez całe życie.7
Ocena i postępowanie wyprzedzające muszą być zapewnione we wszystkich dziedzinach Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia (ICF) od momentu rozpoznania, aby zminimalizować przykurcze, deformacje, utratę funkcji, uszkodzoną integralność skóry, ból i obniżony stan krążeniowo-oddechowy.
Oceny i interwencje rehabilitacyjne we wszystkich stadiach choroby u pacjentów z dystrofią mięśniową Duchenne’a
Wielodyscyplinarna ocena rehabilitacji obejmuje pomiary pasywnych zakresów ruchu, rozciągliwości mięśni, postawy i ułożenia, siły, funkcji, jakości życia oraz udziału we wszystkich normalnych czynnościach życia codziennego ( panel 2 ; załącznik ).7,32,33,34,35,49,50,51,52,53,54,55,56,57,58,59
Specjalistyczna ocena funkcjonalna obejmuje analizę wzorców ruchu i standaryzowaną ocenę charakterystyczną dla DMD i innych zaburzeń nerwowo-mięśniowych.32,33,60
North Star Ambulatory Assessment (NSAA) i testy funkcjonalne w czasie są podstawowymi klinicznymi ocenami funkcji w okresie ambulatoryjnym i powinny być wykonywane co 6 miesięcy.32,33,34,35,50,54,55,56,61 Testy NSAA i czasowe testy funkcji mają wysoką wiarygodność i wiarygodność, a także korelację między testami w czasie, minimalne klinicznie istotne różnice i możliwości predykcyjne dotyczące funkcjonalnych zmian motorycznych, które są ważne w monitorowaniu progresji klinicznej i ocenie nowych i pojawiających się terapii.32,33,34,35,55,56,62
Identyfikacja optymalnie reagujących zakresów testowych poprawia możliwości predykcyjne, tak jak w przypadku testu 6-minutowego marszu, w którym zrozumienie interakcji między wiekiem, odległością wyjściową i genetyką może umożliwić lepsze projektowanie badań i informować opiekę kliniczną.35,63,64,65,66
Przewidywanie zmian funkcjonalnych w warunkach klinicznych powinno być dokonywane w kontekście możliwości pacjenta, ze świadomością ograniczeń w ocenie opartej na wysiłku, potencjalnych interakcji z zaburzeniami układu mięśniowo-szkieletowego, takimi jak przykurcz i genetyka.66,67
Testy, które przewidują potencjalne nadchodzące zmiany, mogą być wykorzystywane do kierowania proaktywną opieką, na przykład interwencji na poziomie upośledzenia i przyszłych potrzeb sprzętowych. W szczególności, przed ukończeniem 7 roku życia, mogą wystąpić przyrosty w 6-minutowym teście marszu i testach funkcjonalnych z pomiarem czasu. Po 7 latach wynik testu 6-minutowego marszu wynosi mniej niż 325 m, czas stania ponad 30 sekund, czas wchodzenia po schodach ponad 8 s, czas marszu lub biegu 10 m ponad 10–12 s oraz średnia zlinearyzowana NSAA 34 lub mniej (nieprzetworzony wynik 9) wiązała się z większym funkcjonalnym pogorszeniem poruszania się w ciągu kolejnych 12 miesięcy.35,68
Ocena funkcjonalna obejmuje ocenę czynności życia codziennego oraz zapotrzebowania na sprzęt adaptacyjny lub technologię wspomagającą. Dodatkowo do oceny jakości życia można wykorzystać różne narzędzia.69,70,71,72
Coraz powszechniejsze stosowanie standaryzowanych testów u niemowląt i małych dzieci z DMD pojawia się w odpowiednim czasie ze względu na nowe możliwości wczesnej diagnozy dzięki badaniom przesiewowym noworodków i pojawieniu się terapii, które mogą działać najlepiej, jeśli są stosowane we wczesnym dzieciństwie ( załącznik ). Skala Bayley-III rozwoju niemowląt i skala rozwoju umysłowego Griffitha mierzą tempo rozwoju u dzieci i obie mają zdolność uwydatniania wczesnych opóźnień rozwojowych u dzieci z DMD.49,50,73
NSAA, z rewizją, może być używany do testowania dzieci w wieku 3 lat.51,74
Kinematyka stawu biodrowego podczas chodu jest klinicznie istotną miarą wyników w wieku 4–8 lat.75
Inne miary oceniające funkcję antygrawitacyjną, uważane za eksploracyjne w DMD, obejmują Alberta Infant Motor Scale, Rozszerzoną Funkcjonalną Skalę Motoryczną Hammersmith oraz Gross Motor Function Measure.49,61,76
Ocena i interwencja w zakresie uczenia się, uwagi i przetwarzania sensorycznego powinny rozpocząć się w młodym wieku.77,78
U osób starszych, które nie poruszają się, skala Brooke Upper Extremity Scale, skala Egen Klassifikation oraz zgięcie łokcia i siła chwytu reagują na zmiany w ciągu 1–2 lat.57,79,80
z testowaniem teraz obejmującym osiągalny obszar roboczy52,81
oraz ocena funkcji kończyny górnej (wykonanie testu kończyny górnej).51,53,58
Celem rozciągliwości mięśni i zarządzania ruchomością stawów jest zapobieganie lub minimalizowanie przykurczów i deformacji ( panel 2 ). Niemożność poruszania stawem w pełnym zakresie ruchu, przewlekłe statyczne pozycjonowanie, nierównowaga mięśni wokół stawu i zmiany zwłóknieniowe w mięśniach powodują zmniejszoną rozciągliwość mięśni i przykurcze stawów.7
Ograniczone wzorce oddychania i zwłóknienie mięśni międzyżebrowych zmniejszają ruchomość ściany klatki piersiowej. Utrzymanie pasywnych zakresów ruchu, rozciągliwości mięśni, ruchomości ściany klatki piersiowej i symetrii może zoptymalizować ruch i funkcjonalne pozycjonowanie, utrzymać poruszanie się, zapobiegać stałym przykurczom i deformacjom, zoptymalizować czynność oddechową i zachować integralność skóry.7
Zarządzanie mięśniowo-szkieletowe wymaga podejścia zespołowego, z udziałem specjalistów nerwowo-mięśniowych, fizjoterapeutów, terapeutów zajęciowych, lekarzy rehabilitacji, ortopedów i chirurgów ortopedów.
Zapobieganie przykurczom i deformacjom wymaga codziennego biernego rozciągania stawów, mięśni i tkanek miękkich zagrożonych uciskiem; wspomaganie ruchu poprzez zmniejszenie wpływu grawitacji i optymalizację biomechaniki w celu umożliwienia bardziej aktywnego ruchu; techniki terapii manualnej i przedłużonego wydłużania tkanek miękkich; oraz optymalne pozycjonowanie, w tym zindywidualizowane stosowanie szyn, interwencje ortopedyczne, urządzenia stojące, odlewanie szeregowe oraz niestandardowe elementy do siedzenia i pozycjonowania mocy w urządzeniach do poruszania się.7,82
Codzienny profilaktyczny program rozciągania w domu83
należy rozpocząć przed utratą biernych zakresów ruchu pod kierunkiem fizjoterapeutów i terapeutów zajęciowych. Rozciąganie jest zalecane w obszarach, o których wiadomo, że są zagrożone przykurczem lub deformacją ( panel 2 ). Regularne rozciąganie kostki, kolana i biodra powinno rozpocząć się wkrótce po postawieniu diagnozy i być kontynuowane w wieku dorosłym. Rozciąganie kończyn górnych jest szczególnie ważne po utracie możliwości poruszania się.7
Dodatek zawiera przegląd rozważań dotyczących pielęgnacji różnych urządzeń wspomagających i ułatwiających poruszanie się, w tym ortez stawu skokowo-stopowego, ortez stawu skokowo-stopowego, odlewania seryjnego, urządzeń stojących oraz ręcznych i zmotoryzowanych urządzeń do poruszania się.7
Wózki inwalidzkie z napędem elektrycznym typu stand-and-drive są obecnie często używane zamiast ortez stawu kolanowego i stopy, aby wspierać mobilność w pozycji stojącej. Takie ortezy mogą nadal być odpowiednim wyborem w niektórych sytuacjach, ale powinny być postrzegane jako narzędzia terapeutyczne, a nie funkcjonalne, uzupełniające, a nie zastępujące ruchomość zmotoryzowaną.84,85
Ponadto innowacje technologiczne — od prostych urządzeń (np. podnoszone tace na kolana i adaptacyjne słomki) do bardziej zaawansowanych technologii (np. robotyka, funkcje Bluetooth umożliwiające zdalną aktywację urządzeń, sterowanie środowiskowe na podczerwień, smartfony, tablety, komputery i zaawansowany dostęp funkcje, takie jak aktywacja głosowa w domu) — można zoptymalizować funkcję. Możliwe wyposażenie adaptacyjne i remonty domów obejmują podnośniki dla pacjentów (podnośniki) do bezpiecznego przenoszenia, rampy, podnośniki schodowe, wyposażenie łazienkowe lub remontowe, specjalne łóżka i materace oraz modyfikacje pojazdów. Opiekunowie opieki osobistej mogą pomóc zoptymalizować niezależność i uczestnictwo.
Fizjoterapeuci przepisują, monitorują i ukierunkowują ćwiczenia, które mogą zapobiec niepotrzebnemu siedzącemu lub nieruchomemu trybowi życia i związanym z tym problemom izolacji społecznej i nadwadze. Jednak wpływ ćwiczeń na degenerację mięśni w dystrofinopatiach, chociaż nie do końca poznany, może obejmować uszkodzenia spowodowane kruchością strukturalną mięśni, nieprawidłowościami metabolicznymi, nieprawidłowościami tlenku azotu przyczyniającymi się do niedokrwienia podczas wysiłku oraz zmniejszoną zdolnością wysiłkową.7,86,87,88,89
Należy unikać ekscentrycznej aktywności mięśni lub ćwiczeń fizycznych oraz ćwiczeń oporowych lub treningu siłowego.7,90
Zalecane są ćwiczenia lub aktywność aerobowa o mniejszej wartości, szczególnie na początku choroby – unikanie nadmiernego wysiłku i przepracowania oraz umożliwienie odpowiedniego odpoczynku.7
Pływanie jest wysoce zalecane od wczesnego etapu chodzenia i może być często kontynuowane aż do dorosłości.7
Jazda na rowerze została zalecona jako submaksymalna forma aktywności aerobowej,91,92
a wspomagana jazda na rowerze i ruch wspomagany przez roboty mogą być stosowane w wieku dorosłym. Bezpieczna aktywność fizyczna może być wspierana przez odpowiedni sprzęt adaptacyjny i technologię wspomagającą.
Ból należy oceniać i leczyć u osób w każdym wieku.7,59,93
Interwencje wymagają kompleksowego zarządzania zespołem, w tym fizjoterapii, korekcji postawy, interwencji ortotycznych i szynowania, ulepszeń wózka inwalidzkiego i łóżka, które umożliwiają niezależną zmianę ciężaru, zmianę pozycji i zmniejszenie nacisku oraz podejścia farmakologiczne. Ból pleców, szczególnie w kontekście leczenia glikokortykosteroidami, powinien skłaniać do oceny złamań kręgów.7
Szczegółowe omówienie profilaktyki i leczenia złamań przedstawiono w części 2 niniejszego Przeglądu.
Powikłania endokrynologiczne DMD i jej leczenia obejmują upośledzenie wzrostu, opóźnione dojrzewanie i niedoczynność kory nadnerczy. Cele opieki endokrynologicznej to monitorowanie wzrostu i rozwoju, identyfikacja i diagnozowanie niedoborów hormonalnych, zapewnienie hormonalnej terapii zastępczej, gdy jest to wskazane, oraz zapobieganie zagrażającemu życiu przełomowi nadnerczowemu. Opublikowano kilka istotnych ekspertyz i recenzji,94,95,96 ale dane są skąpe na temat bezpieczeństwa i skuteczności terapii hormonem wzrostu i testosteronem u osób z DMD. Poniższe rozważania dotyczące opieki są oparte na dowodach i doświadczeniach wynikających ze stosowania tych terapii w innych chorobach, z modyfikacjami do stosowania w DMD (Rysunek 4).
Rysunek 4:
Oceny i interwencje dotyczące upośledzonego wzrostu i opóźnionego dojrzewania płciowego u pacjentów z dystrofią mięśniową Duchenne’a
Zaburzenie wzrostu liniowego jest powszechne u osób z DMD i nasila je leczenie glikokortykosteroidami.39,97
Wzrost liniowy należy oceniać co 6 miesięcy aż do zakończenia dojrzewania i osiągnięcia ostatecznego wzrostu. Wysokość stania jest najwłaściwszą miarą u osób chodzących. Wysokość należy wykreślić i śledzić na znormalizowanej krzywej wzrostu. Ponadto regularną ocenę wzrostu za pomocą nie stojącego miernika wzrostu należy rozpocząć na etapie chodzenia, aby umożliwić dokładniejszą ocenę po utracie możliwości poruszania się. Rozpiętość ramion, długość kości łokciowej, długość kości piszczelowej, wysokość kolan i mierzona odcinkowo długość w pozycji leżącej zostały wykorzystane do oceny wzrostu u dzieci nie poruszających się;98
jednak żadna z nich nie została zwalidowana w populacji DMD i wszystkie wymagają specjalistycznego szkolenia lub specjalistycznego sprzętu. Sugerujemy, aby każda instytucja wybrała i stosowała środek, który najlepiej sprawdza się w jej konkretnym środowisku klinicznym.
Spadek trajektorii wzrostu, o czym świadczy przekroczenie w dół percentyla wzrostu lub roczna prędkość wzrostu mniejsza niż 4 cm na rok, jest zgodne z upośledzonym wzrostem liniowym i wskazuje na potrzebę skierowania do endokrynologa. Osoby o wzroście poniżej trzeciego percentyla powinny być kierowane, niezależnie od trajektorii wzrostu. Ocena upośledzonego wzrostu liniowego powinna obejmować standardowe testy przesiewowe w celu oceny hormonów wydzielania wewnętrznego lub innych nieprawidłowości związanych z zaburzeniami wzrostu. Niewiele danych wskazuje na bezpieczeństwo i skuteczność rekombinowanego ludzkiego hormonu wzrostu w populacji DMD. Jedno retrospektywne badanie wykazało krótkoterminową korzyść w zakresie prędkości wzrostu; jednak niektórzy chłopcy z DMD mieli skutki uboczne, takie jak nadciśnienie śródczaszkowe, nietolerancja glukozy i progresja skoliozy.99
Żadne z opublikowanych badań dotyczących rekombinowanego ludzkiego hormonu wzrostu nie prowadziło obserwacji pacjentów do ich ostatecznego wzrostu i żadne badania nie były wystarczająco duże, aby wiarygodnie ustalić, czy terapia rekombinowanym ludzkim hormonem wzrostu ma negatywny wpływ na czynność mięśni lub inne działania niepożądane. Ponadto pojawiły się teoretyczne obawy, że wysoki wzrost może być szkodliwy dla funkcji mięśni w DMD.100,101
Dopóki nie będzie dostępnych więcej dowodów, nie zaleca się rutynowego stosowania rekombinowanego ludzkiego hormonu wzrostu w leczeniu zaburzeń wzrostu związanych z DMD. Zamiast tego decyzja o leczeniu rekombinowanym ludzkim hormonem wzrostu powinna opierać się na dokładnym omówieniu potencjalnych zagrożeń i korzyści terapii, najlepiej zarezerwowana dla osób z nieprawidłowymi wynikami testów stymulacji hormonu wzrostu.
Terapia zastępcza testosteronem jest zalecana w leczeniu potwierdzonego hipogonadyzmu u pacjentów w wieku powyżej 14 lat i może być rozważana u chłopców w wieku powyżej 12 lat leczonych glikokortykosteroidami bez rozwoju pokwitania. Chociaż żadne badania kliniczne nie oceniały konkretnie stosowania testosteronu u chłopców z DMD, jest on uważany za standard postępowania w leczeniu patologicznego opóźnienia dojrzewania płciowego w populacji pediatrycznej i jest zalecany w leczeniu hipogonadyzmu wywołanego glikokortykosteroidami u dorosłych mężczyzn.102
Potencjalne korzyści testosteronu dla zdrowia emocjonalnego i fizycznego zwykle przeważają nad potencjalnymi skutkami ubocznymi, takimi jak zmiany behawioralne, trądzik, zapach ciała, gwałtowny wzrost i zamknięcie nasad kości. Niedawny przegląd retrospektywny wykazał, że testosteron był ogólnie dobrze tolerowany i postrzegany jako korzystny przez osoby z DMD i ich rodziny.103
Niewydolność nadnerczy spowodowana zahamowaniem osi podwzgórze-przysadka-nadnercza (HPA) jest rzadkim, ale zagrażającym życiu stanem, który może rozwinąć się w przypadku nagłego odstawienia glikokortykosteroidów z powodu choroby lub przerwania leczenia.104
Wszystkie osoby, którym przepisano glikokortykosteroidy, powinny być poinformowane o objawach, objawach i postępowaniu w przełomie nadnerczowym i otrzymać receptę na hydrokortyzon domięśniowy do podawania w nagłych wypadkach w domu (50 mg dla dzieci <2 lat; 100 mg dla dzieci lub dorosłych w wieku ≥2 lat). Dawkowanie stresowe hydrokortyzonu w dawce 50–100 mg/m2 dziennie może być również wymagane w przypadku ciężkiej choroby, poważnego urazu lub zabiegu chirurgicznego u osób przyjmujących prednizon lub deflazakort w dawce powyżej 12 mg/m2 dziennie . Terapia glikokortykosteroidami nie powinna być nagle przerywana, ale raczej zmniejszana w ciągu kilku tygodni lub miesięcy, aby umożliwić powrót do osi HPA.105
Protokół sterydowy PJ Nicholoffa jest odpowiednim podejściem do zmniejszania stężenia glikokortykoidów (steroidów) ( ryc. 3 ).36
Powikłania endokrynologiczne DMD i jej leczenia obejmują upośledzenie wzrostu, opóźnione dojrzewanie i niedoczynność kory nadnerczy. Cele opieki endokrynologicznej to monitorowanie wzrostu i rozwoju, identyfikacja i diagnozowanie niedoborów hormonalnych, zapewnienie hormonalnej terapii zastępczej, gdy jest to wskazane, oraz zapobieganie zagrażającemu życiu przełomowi nadnerczowemu. Opublikowano kilka istotnych ekspertyz i recenzji,94,95,96 ale dane są skąpe na temat bezpieczeństwa i skuteczności terapii hormonem wzrostu i testosteronem u osób z DMD. Poniższe rozważania dotyczące opieki są oparte na dowodach i doświadczeniach wynikających ze stosowania tych terapii w innych chorobach, z modyfikacjami do stosowania w DMD (Rysunek 5).
Rysunek 5:
Oceny i interwencje dotyczące postępowania żywieniowego, połykania i przewodu pokarmowego u pacjentów z dystrofią mięśniową Duchenne’a
Pacjenci i członkowie ich rodzin powinni praktykować zdrowe, zbilansowane odżywianie zgodnie z zaleceniami aktualnych wytycznych dietetycznych dla Amerykanów.108
Należy podkreślić odpowiednią podaż płynów, aby zapobiec odwodnieniu, co zwiększa ryzyko zaparć i dysfunkcji nerek.109
Panel 3 przedstawia ogólny plan żywieniowy dla osób z DMD.110
Ogólny plan żywieniowy
Ten ogólny plan żywieniowy, który powstał na podstawie zaleceń dla ogólnej zdrowej populacji i nie jest specyficzny dla pacjentów z DMD, zapewnia metody oceny zapotrzebowania na energię, białko, płyny i mikroskładniki odżywcze na podstawie referencyjnej wartości spożycia. Aby zaspokoić codzienne potrzeby żywieniowe organizmu, jednocześnie minimalizując ryzyko wystąpienia chorób przewlekłych, dorośli powinni spożywać 45–65% wszystkich kalorii z węglowodanów, 20–35% z tłuszczów i 10–35% z białka. Dopuszczalne zakresy dla dzieci są podobne do tych dla dorosłych, z tym wyjątkiem, że niemowlęta i młodsze dzieci potrzebują nieco większej zawartości tłuszczu w swojej diecie.110
Kalorymetria pośrednia zapewnia najdokładniejszy pomiar REE, ale REE można również oszacować u leczonych steroidami chłopców ambulatoryjnych z DMD (w wieku 10–17 lat) za pomocą równania wagi Schofielda (REE [kilokalorie] = [17,7 × waga w kg + 657] × 4,182/1000).111
Ze względu na spadek aktywności fizycznej, który towarzyszy utracie zdolności poruszania się, zapotrzebowanie na kalorie może znacznie się zmniejszyć, a REE może być nawet niższy niż REE przed fazą utraty zdolności poruszania się.
Na podstawie wagi, metoda płynów konserwujących Holliday-Segar112
zaleca 100 ml/kg masy ciała dla dzieci o masie ciała 1–10 kg; 1000 ml + 50 ml na każdy kg powyżej 10 kg dla dzieci o masie ciała 10–20 kg; oraz 1500 ml + 20 ml na każdy kg powyżej 20 kg dla dzieci i dorosłych o masie ciała powyżej 20 kg.
Zalecana dieta dla wieku113
należy przestrzegać, z wyjątkiem przypadku niedoboru witaminy D, który jest zdefiniowany jako 25-hydroksywitamina D poniżej 30,0 ng/ml. Suplement multiwitaminowy lub mineralny jest konieczny, jeśli spożycie kalorii jest niskie.
Monitorowanie zdrowia kości wymaga corocznej oceny spożycia wapnia w diecie i stężenia 25-hydroksywitaminy D w surowicy. Jeśli spożycie wapnia jest mniejsze niż zalecane dla wieku lub jeśli poziom 25-hydroksywitaminy D w surowicy spada do mniej niż 30 ng/ml, należy zapewnić odpowiednią dietę i suplementację składników odżywczych zgodnie z wytycznymi Instytutu Medycyny.114
Więcej informacji można znaleźć w części 2 niniejszego Przeglądu poświęconej zdrowiu kości i leczeniu osteoporozy.
Osoby z DMD są narażone na nadwagę lub otyłość we wczesnym okresie życia, ze zwiększonym ryzykiem niedożywienia lub niedożywienia, gdy zbliżają się do dorosłości ( załącznik ).115,116
We wczesnym dzieciństwie terapia glikokortykosteroidami zwiększa ryzyko nadwagi lub otyłości z powodu zwiększonego apetytu i spożycia kalorii oraz retencji sodu i płynów. Utrata możliwości poruszania się prowadzi do zmniejszenia aktywności, co zmniejsza zapotrzebowanie kaloryczne i zwiększa ryzyko nadwagi lub otyłości. Aby zaradzić tym zagrożeniom, klinicysta powinien opracować plan żywieniowy zawierający szczegółowe zalecenia dotyczące spożycia kalorii, białka, mikroelementów i płynów (panel 3). Zapotrzebowanie kaloryczne szacuje się, obliczając spoczynkowy wydatek energetyczny i korygując poziom aktywności (panel 3). Zdrowe nawyki żywieniowe, zgodnie z wytycznymi Komitetu ds. Żywienia Amerykańskiej Akademii Pediatrycznej w zakresie zapobiegania otyłości, powinny być przestrzegane przez całą rodzinę (dodatek ).117
Jeśli przyrost masy ciała jest nadmierny, należy opracować plan leczenia otyłości, który uwzględnia zarówno dietę, jak i aktywność fizyczną.
Zaburzenia połykania (dysfagia) są częste i często postępujące u pacjentów z DMD. Ocena wyprzedzająca dysfagii jest ważna i powinna być przeprowadzana regularnie.118
Pytania przesiewowe powinny koncentrować się na odczuwanych trudnościach w połykaniu płynów i pokarmów stałych, postrzeganiu zatykania gardła, czasie niezbędnym do zjedzenia przeciętnego posiłku oraz zakłócaniu jedzenia na jakość życia.119
Jeśli pacjent odpowie na pytania przesiewowe twierdząco, należy skonsultować się z logopedą w celu przeprowadzenia kompleksowej oceny, w tym wideofluoroskopowego badania połykania.120
Wczesna i bieżąca dyskusja na temat żywienia przez zgłębnik gastrostomijny może ułatwić szybką interwencję, gdy jest to wskazane klinicznie. Zespół rodzinny i opiekuńczy powinien rozważyć umieszczenie zgłębnika gastrostomijnego jako konieczną i pozytywną interwencję, gdy postępujące osłabienie utrudnia samodzielne odżywianie i połykanie. Wskazania do umieszczenia rurki gastrostomijnej obejmują niedożywienie, które nie odpowiada na interwencje mające na celu poprawę doustnego spożycia kalorii, rozpoznanie umiarkowanej lub ciężkiej dysfagii oraz niemożność utrzymania odpowiedniego nawodnienia. Karmienie zgłębnikiem gastrostomijnym prowadzi do stabilizacji lub poprawy stanu odżywienia u niedożywionych osób z DMD.121
Ocenę korzyści płynących z żywienia przez zgłębnik gastrostomijny należy omówić w kontekście ryzyka związanego z zabiegiem w zakresie układu oddechowego, sercowego i anestezjologicznego.
Zaparcie jest bardzo częstym powikłaniem DMD.122
Czynniki ryzyka obejmują skrócenie czasu pasażu przez okrężnicę, bezruch, osłabienie mięśni brzucha i odwodnienie (panel 3 ). Może być konieczne codzienne leczenie osmotycznymi środkami przeczyszczającymi, takimi jak glikol polietylenowy, mleko magnezowe lub laktuloza. Lewatywy wsteczne mogą być pomocne w przypadku zaklinowania stolca.
W DMD czynniki ryzyka refluksu żołądkowo-przełykowego obejmują zaburzenia motoryki przełyku, opóźniony czas opróżniania żołądka, terapię glikokortykosteroidami i skoliozę.123
Leczenie refluksu żołądkowo-przełykowego polega na hamowaniu wydzielania soku żołądkowego za pomocą antagonistów receptora histaminowego-2, takich jak ranitydyna, lub inhibitorów pompy protonowej, takich jak lanzoprazol lub omeprazol. Korzyści ze stosowania inhibitorów pompy protonowej muszą być zrównoważone z potencjalnym ryzykiem, w tym częstszym występowaniem pozaszpitalnego zapalenia płuc, przewlekłej choroby nerek i złamań kości.124,125
Podejścia dietetyczne obejmują spożywanie mniejszych, częstszych posiłków i zmniejszenie spożycia tłuszczu w diecie.
W miarę postępu osłabienia mięśni szkieletowych u osób z DMD może wystąpić opóźnienie opróżniania żołądka (gastropareza),123
co może prowadzić do poposiłkowego bólu brzucha, nudności, wymiotów, wczesnej sytości i utraty apetytu. Czas opróżniania żołądka można ocenić za pomocą scyntygraficznego skanu opróżniania żołądka. Opcje leczenia obejmują modyfikację diety, terapię farmakologiczną i żywienie po odźwierniku przez sondę żołądkowo-jelitową.
Możliwość badań przesiewowych noworodków oraz przewidywane pojawienie się genetycznych i molekularnych metod leczenia DMD modyfikujących przebieg choroby oznacza, że w przyszłości coraz ważniejsze będzie wcześniejsze rozpoczęcie leczenia. Jednak optymalny czas na rozpoczęcie nowych terapii będzie kluczowym czynnikiem przy podejmowaniu decyzji o wdrożeniu badań przesiewowych noworodków w kierunku DMD. Nieinwazyjne badania prenatalne w kierunku DMD prawdopodobnie staną się dostępne klinicznie, co pozwoli na wcześniejszą identyfikację dotkniętych chorobą płodów u kobiet bez rodzinnej historii DMD.126
Pojawiają się nowe terapie regeneracyjne dystrofiną, a spodziewane jest ich więcej, a także pojawia się więcej danych na temat najlepszych schematów glikokortykoidów dla pacjentów z DMD.15
Przyszłe rozważania dotyczące opieki będą musiały zająć się rolą nowych związków w ogólnym leczeniu DMD, zwłaszcza w kontekście udowodnionych korzyści z długoterminowej terapii glikokortykosteroidami. Kiedy okaże się, że niektóre z tych nowych terapii są bezpieczne i skuteczne, leczenie DMD można spersonalizować, wybierając najlepszą kombinację terapii dla konkretnej mutacji każdego osobnika. Jeśli chodzi o leczenie hormonalne, konieczne są RCT, aby lepiej zrozumieć ryzyko i korzyści terapii hormonem wzrostu i testosteronem oraz wyjaśnić najlepsze wskazania, czas i schematy dawkowania.
Udoskonalone oceny kliniczne i funkcjonalne zarządzania rehabilitacją są nadal opracowywane, z rozwojem w całym okresie życia. Wraz z postępem technologicznym, nowe terapie będą prawdopodobnie coraz częściej oceniane poprzez monitorowanie aktywności w połączeniu z pomiarami nowych, klinicznie istotnych biomarkerów.127
Robotyka i inne szybkie postępy technologiczne poprawią niezależność, uczestnictwo i jakość życia. Pojawiające się terapie, takie jak terapie regenerujące dystrofinę, mogą poprawić zdolność wysiłkową lub aktywność oraz bezpieczeństwo. Interwencje prowadzone przez fizjoterapeutów, terapeutów zajęciowych, logopedów i ortotystów, wraz z nowymi technologiami, zoptymalizują zarządzanie i funkcjonowanie układu mięśniowo-szkieletowego.128
Wreszcie, w przypadku postępowania żołądkowo-jelitowego i żywieniowego, potrzebne są badania dotyczące spoczynkowego wydatku energetycznego (mierzonego za pomocą kalorymetrii pośredniej) i całkowitego wydatku energetycznego (mierzonego metodą podwójnie znakowanej wody), aby ocenić wydatek energetyczny lub zapotrzebowanie na kilokalorię u osób z DMD. Konkretne strategie żywieniowe, takie jak potencjalna użyteczność diety wzbogaconej w białko lub fruktozę lub suplementacja aminokwasami rozgałęzionymi,129
należy lepiej zrozumieć wpływ stanu odżywienia na wyniki DMD (długość życia, funkcjonowanie i jakość życia). Potrzebne są dalsze badania, aby opracować wykresy wzrostu specyficzne dla DMD, a także dokładne techniki ustalania składu ciała u pacjentów z DMD. Wyjątkowe czynniki warunkujące otyłość u chłopców z DMD należy wykorzystać do opracowania bardziej wykonalnych strategii zapobiegania i leczenia otyłości, w tym opcji farmakologicznych. Opracowanie zaleceń dotyczących bezpiecznej i skutecznej aktywności fizycznej może pozytywnie wpłynąć na stan odżywienia, mobilność i zaangażowanie społeczne przez całe życie pacjentów z DMD.